بازی کامپیوتری فراتر از سینما
درباره بازی پرطرفدار اساسین‌کرید با محمود صادقی حسن آبادی، گیمر حرفه‌ای، کارشناس UX و UI و دانش آموخته دانشگاه شریف و کارشناس ارشد هوش مصنوعی مصاحبه‌ای کردیم که بخش نخست آن معطوف به تشریح ویژگی‌های کلی بازی بود، از ژانر بازی، سناریو، روند پیشروی بازی تا مضامین، موقعیت‌های مکانی و دوره‌های تاریخی نسخه‌های مختلف صحبت شد و سرانجام به ویژگی نقش‌آفرین RPG (role-playing game) رسیدیم که قرار است در نسخه اودیسه Odyssey وجود داشته باشد، در بازی نقش‌آفرین نقش کاراکتر چندین برابر اهمیت پیدا می‌کند، شما در این ژانر صرفا انجام دهنده ماموریت نیستید، بلکه سازنده داستان هستید تصمیمات و کارهای شما در سرنوشت بازی تاثیر دارد این نسخه در ماه‌های آتی به بازار می‌آید. در بخش دوم این گفتگو به بررسی جنبه‌های فنی و ابعاد فرهنگی و اجتماعی بازی پرداخته‌ایم که نشان می‌دهد با چه روشی یک بازی ناخودآگاه درلایه‌های زیرین شخصیتی بازی‌کننده نفوذ می‌کند.
بنظر می‌رسد نفوذ روانکاوانه یک بازی با ویژگی نقش‌آفرین، چندین برابر افزایش می‌یابد.
بله، برای مثال شرکت بایو ویر BioWare که یک شرکت سرشناس سازنده بازی‌های RPG است با محصولاتی مثل سری بازی مس افکت Mass Effect یا سری بازی عصر اژدها Dragon Age در برخی موقعیت‌ها واقعا باید درنگ کنید و فکر کنید در این شرایط وزن تصمیم خودش را کاملا نشان می‌دهد. مثلا در مس افکت شما در موقعیتی قرار می‌گیرید که سرنوشت یک نژاد به تصمیم شما بستگی دارد، می توانید انتخاب کنید بین نجات جان یک فرد یا نابودی یک نژاد یا نسل اینجا یک دو راهی اخلاقی بزرگ پیش روی کاربر قرار می‌گیرد که هر دو راه درست بنظر می‌رسد و بنیان بازی بر اساس همین چالش‌ها شکل‌گرفته است وگرنه بازی ریسک کمی دارد و شما می‌توانید هر زمان بازی را از سر بگیرید. این بازی یک تمرین برای درک چالش‌های اخلاقی است. در مسیر بازی مثل زندگی واقعا شما در شئون و جنبه‌های مختلف حق انتخاب دارید مثلا اینکه انتخاب می‌کنید با هر فرد دوست یا دشمن باشید و شما در جریان بازی با پیامد تمام این تصمیم‌ها رو‌به‌رو می‌شوید.
با این اوصاف این بازی فراتر از کارکردهای معمول بازی‌های کامپیوتری، کاربر را با یک سری چالش مفهومی مواجه می‌کند و از این منظر به سینما شبیه است اما از دید تعامل با کاربر فراتر از سینما گام بر‌می‌دارد، چرا که مخاطب در سینما صرفا یک داستان از پیش روایت شده با سرنوشت تعیین شده را تماشا می‌کند اما در این بازی کاربر در محیط و متن بازی است و امکان تصمیم‌گیری و تاثیرگذاری دارد.
بله دقیقا این بازی چند بُعد را به سینما اضافه می‌کند. در این بازی کاربر صرفا تماشاگر نیست و سناریو از پیش تعیین نشده است بلکه در متن پیشروی داستان است. دیگر اینکه در این بازی در کنار کاراکتر‌های اصلی یک‌سری کاراکتر تاریخی وجود دارد مثلا در ۲ یکی از دوستان نزدیک اتزیو، لئوناردو داوینچی است که از توانانی، مهارت و نبوغ او در بازی بهره‌گرفته می‌شود، خنجر پنهان که سلاح مشهور اساسین‌ها است را برپایه طرح‌هایی که از دوره الطائر بدست آمده، می‌سازد. در اساسین‌کرید سندیکا Syndicate چارلز داروین، چارلز دیکنز و کارل ماکس هم در بازی حضور دارند. در بازی برادران Brotherhoodکاراکتر نیکولو مایکیاولی فیلسوف نامی وجود دارد و تئوری فلسفی او که هدف وسیله را توجیه می‌کند، مبنای رویکرد رفتاری اساسین‌ها است که برای یک هدف والا یعنی ظلم‌ستیزی هرکاری از جمله آدم‌کشی را مجاز می‌دانند هرچند یکی از قوانین آنها نکشتن مردم بی گناه است اما تشخیص گناهکار بودن با آنهاست و این فلسفه خطرناکی است.
پس اینجا یک بعد آسیب‌شناسی اجتماعی هم مطرح است که چگونه یک فرد برای اهداف خانوادگی یا اجتماعی جذب یک گروه تروریستی می‌شود؟
بله و به دلیل اینکه این روند زندگی شخصیت اصلی بازی است این موضوع با اهداف مثبت مطرح می‌شود بطوریکه شخصیت اصلی از تمایلات شخصی فراتر می‌رود و به دنبال اهداف متعالی دست به کار می‌شود.
روند بازی و گرافیک بازی را چگونه دیده‌اید؟
از دید من نخستین ویژگی منحصر به فرد این بازی ، روند بازی game play است که نوآورانه است. طراحی یک بازی جهان باز، اکشن، ماجرایی و مخفی‌کاری بر بستر بازسازی یک موقعیت تاریخی دامنه گسترده‌ای از گزینه‌ها، موقعیت‌ها و چالش‌های جذاب را پدید می‌آورد. در کنار روند بازی، گرافیک بسیار خوب را هم نباید نادیده بگیریم. بعنوان مثال طراحی گرافیک و پیاده‌سازی سوارکاری، سخت و پیچیده است، کاراکتر در این بازی با یک حس حرکتی و دینامیک خوب می‌تواند سوار بر اسب از شهری به شهر دیگر سفر کند.
بازی اساسین‌کرید در زمره بازی‌های جهان باز است درباره فضاسازی محیطی این بازی بگویید.
می دانیم که در بازی‌های جهان باز کاربر می‌تواند در محدوده بازی گشت و گذار کند، این امکان نیازمند طراحی گرافیک بسیار خوب است اما فضاهای تاریخی خاص در مجموعه‌بازی‌های اساسین‌کرید اهمیت و پیچیدگی فضاسازی را در این بازی دوچندان می‌کند، تاکید ویژه سازندگان بازی اساسین‌کرید به بازسازی فضاهای تاریخی جذابیت زیادی به این بازی بخشیده‌است اما این بازسازی صرفا معطوف به بناهای تاریخی و ساختار شهرسازی نمی‌شود بلکه تا اندازه‌ای وجوه مختلف زندگی در یک دوره تاریخی را دربر می‌گیرد مثلا شهر دمشق دوره جنگ‌های صلیبی بازسازی شده و زندگی و تعاملات اجتماعی جریان دارد شما در شهر می‌توانید خرید کنید و حق انتخاب بین اجناس دارید. بنابراین حجم طراحی‌ها کم‌نظیر است به همین دلیل در فهرست گروه سازنده بازی تعداد طراحان خیلی بیشتر از توسعه‌دهندگان است. بنظر می‌آید کار مطالعاتی دامنه‌داری روی منابع انجام شده است، که نه تنها به کار فضاسازی آمده بلکه اطلاعات مفید آن در قالب پیوست‌های توضیحی هریک از مکان‌ها در اختیار کاربر قرار می‌گیرد و بدین ترتیب این بازی فراتر از یک مستند تاریخی کاربر را به دل تاریخ می‌برد تا تجربه حسی بدست آورد و خودش کشف کند. در اساسین‌کرید ریشه‌ها یا خاستگاه‌ها Origins که در مصر باستان است روند زمانی سری بازی های اساسین‌کرید که از گذشته رو به حال بود شکسته می‌شود و یکباره به دوره مصر باستان باز‌می‌گردد. فضای بازی چندین برابر بزرگتر شده است و گزینه گشت و گذار Discovery Tour، ویژگی جهان باز در این بازی جایگاه خاصی پیدا می‌کند در این نسخه از همان ابتدا نقشه جغرافیایی در اختیار بازیکن قرار می گیرد تا بتواند آزادانه در شهر گردش کند. در اساسین‌کرید اودیسه Odyssey که قرار است اکتبر ۲۰۱۸ یعنی مهرماه ۱۳۹۷ عرضه بشود، روند رو به گذشته ادامه پیدا می‌کند و به قرن پنجم پیش از میلاد باز می‌گردد، در یونان باستان جریان دارد و گیمر میان دو جبهه اسپارتا و آتن حق انتخاب دارد.
