مادر بزرگ دیجیتالی

برای یادگیری هیچگاه دیر نیست

شتاب پیشرفت و دگرگونی فناوری اطلاعات بسیاری از پدران و مادران را از همراهی با این روند نا امید می‌کند، بویژه آنها که از میانسالی عبور کرده‌اند و در این میان اطرافیان هم این روحیه را تقویت می‌کنند. اما برای یادگیری و همراهی با فناوری هیچ‌گاه دیر نیست، یک نمونه زن ۹۳ ساله‌ای را می‌شناسم که سوادهای خبری، دیجیتال و رسانه‌ای بالایی دارد او تمایلی به حضور در رسانه‌ها ندارد، اما توصیف رفتار رسانه‌ای او می‌تواند برای پدران و مادران امروزی درس آموز باشد.

مادر بزرگ ۹۳ ساله پیوسته در حال رصد و ارزیابی رسانه‌های مختلف بویژه آنلاین است. در حوزه‌های مورد علاقه‌اش با فرزندان و نوه‌هایش بحث می‌کند و حاصل این تعاملات، دستاوردهای دوسویه و ارتقادهنده‌ای است که خود بر ضرورت تعاملات بین نسلی در حوزه‌های مختلف بخصوص در حوزه سوادها تاکید دارد.

در حد متوسط زبان انگلیسی را می‌داند و انگلیسی را با لهجه اصفهانی تلفظ می‌کند. چراکه اصفهانی بوده و چندی است میهمان تهران است. سواد خبری و رسانه‌ای بالایی دارد. مسلط به جغرافیای یمن و تحولات مارب است. نقشه‌ای در خانه دار د که با رصد اخبار بخش‌هایی از آن را علامت‌گذاری کرده و پونز می‌زند.اخبار کلیه خبرگزاری‌های داخلی و خارجی مرتبط با یمن را بررسی کرده و همگی را از این زاویه طبقه‌بندی می‌کند. او می‌داند که کدام رسانه‌ها با چه سرعت و کیفیتی اخبار یمن را پوشش می دهند و کدام موفقتر عمل می کنند. برای راستی آزمایی اخبار، خبرهای منابع داخلی و خارجی را کنار یکدیگر می‌گذارد و مقایسه می‌کند. به دلیل تسلط بر موضوع بحث، توان شناسایی اخبار جعلی از واقعی را دارد.

گاه جذابیت حیطه بحث برایش به قدری بالاست که ساعت‌ها با فرزندانش به گفت وگو و تعامل می‌پردازد و این بحث‌های خبری و تحلیلی شاید به پاسی از شب نیز کشیده شود.

می‌توانیم از او نکات بسیاری درباره سوادهای خبری و رسانه‌ای بیاموزیم، او که در حیطه مورد پژوهش و علاقه‌اش همه رسانه‌های داخلی و خارجی را می‌کاود، می‌سنجد، ارزیابی و رتبه‌بندی می کند. مخاطبی است منتقد، پرسشگر و دارای شناخت از رسانه‌ها. گاهی پیشبینی‌های می‌کند، صرف‌نظر از نتایج آنها، مهم ذهن هوشیار و تحلیلی این زن ۹۳ ساله است. هر روز متناسب با رصد تحولات به ارائه تحلیل و پیشبینی اقدام می‌کند، نظرات و تحلیل‌هایی که از چارچوب اتاق و خانه‌شان فراتر نمی‌رود و هرگز رسانه‌ای نمی‌شود.

ممکن است او را استثنا بدانیم در حالی که ممکن است بسیار باشند مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌هایی که دوران کرونا آنها را بیش از گذشته با رسانه‌های نوین پیوند داده و ما همچنان با قضاوت‌های همیشگی و بازدارنده‌مان با آنها مواجه می شویم.

شاید در اطرافمان باشند پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی که با نسل ما و استانداردهای آموزشی‌مان تفاوت‌های بسیار دارند ولی با همه این تفاوت‌ها درس‌ها و آموزه‌های بسیاری برایمان داشته باشند. رسانه‌ها را بشناسند و بدانند چطور می‌توانیم بطور حرفه‌ای روزنامه بخوانیم یا یک مخاطب آگاه تلویزیونی باشیم. برخی از آنها شاید میانه چندانی با فناوری و سواد دیجیتال نداشته باشند ولی سوادهای مختلف خود را ارتقا داده باشند و برخی نیز همگام زمانه حرکت کرده باشند.

مهم این است که از این گنجینه‌ها یاری بگیریم و سوادهای خود را ارتقا بدهیم. با همه تفاوت‌های احتمالی در نوع رسانه و قرائت از آن. یک تعامل سازنده بین نسل حاضر و گذشته، دستاوردهای ارزشمند بسیاری را در این حوزه می‌تواند به دنبال داشته باشد.مهم گشوده بودن به دنیای یکدیگر است و ورود به یک تعامل سازنده.

شاید دوران کرونا فرصت خوبی برای این تعامل ولو در قاب‌های مانیتورهای گوشی و فضای مجازی با نسل گذشتمان باشد (با آنها که اکنون در تلاش برای همگامی بیشتر با فناوری برای حفط ارتباطاتشانند)، تا با پیوند آموزه‌هایی از حال و گذشته، هوشیارتر و آگاهانه‌تر با رسانه‌هایی مواجه شویم که هر روز پیچیده‌تر و هوشمندتر می‌شوند.

 

مریم سلیمی

پژوهشگر ارتباطی


دیدگاه خود را بیان کنید :

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*
*

Solve : *
14 + 8 =


1 دیدگاه برای این مطلب ثبت شده است

  1. میرطاهری
    ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

    واقعا همینطور اینکه برخی از ما پدر و مادرها از یک مقطعی با جریان روز همراه نیستیم بخشی از آن به خودمون ربط داره بخشی از آن فشار القائات اطرافیانه